Culturele (in)compabiliteit
Wanneer bedrijven besluiten om een deel van hun activiteiten door anderen te laten uitvoeren dan vergt dat de nodige voorbereiding. Men investeert tijd en energie in een sourcing strategie met overwegingen over wat wel of niet uitbesteed kan worden. Men heeft aandacht voor verkaveling (één of meer leveranciers) en een business case brengt minstens de financiële voordelen in kaart.
Een belangrijke succesfactor wordt vaak gemist. Cultural fit of in beter Nederlands “culturele compatibiliteit” krijgt zelden de aandacht die het verdient. Dat is raar, want iedereen lijkt te begrijpen dat het belangrijk is. Maar wat is het eigenlijk? En wat is de eigen cultuur van de uitbesteder? Of van een potentiële leverancier?
Wat is cultuur?
Diverse auteurs hebben hier mooie dingen over geschreven. Als het om internationale aspecten gaat, vind ik The Culture Map van Erin Meyer zeer lezenswaardig. Uit eigen ervaring heb ik een aantal (geanonimiseerde) voorbeelden:
- In de samenwerking tussen twee afdelingen binnen een ministerie was er een constante stroom van conflicten en escalaties. Regelmatig had ik contact met de directie van beide afdelingen. Eén afdeling wees me steeds op de noodzaak om de aanbestedingsregels te volgen en de governance volgens de RACI te laten verlopen. De andere afdeling had grote moeite om de vertragingen te accepteren om een resultaat te creëren dat wat hen betreft onvermijdelijk was. De nadruk op rechtmatigheid vs. een focus op doelmatigheid maakte dat men niet dezelfde taal sprak.
- In een recent onderhandelingstraject heb ik mogen ervaren hoe extreem verschillend organisaties met besluitvorming omgaan. Aan de ene kant van de tafel had het team het mandaat om eruit te komen, terwijl de andere kant van de tafel voor elke materiële wijziging terug moest naar hun management. In onderhandelingen is daar nog wel een modus in te vinden, maar gaat dit in de jaren daarna ook werken? Waarschijnlijker is dat vrijwel elke interactie tot frustratie gaat leiden bij minstens één van de partijen.
Het punt is niet dat de ene cultuur beter is dan de andere. Wel zou helder moeten zijn wat de eigen cultuur is en welke normen, waarden en rituelen in een andere organisatie daar compatibel mee zijn. Of juist niet.
Eigen cultuur bepalen
Het is niet altijd eenvoudig om de eigen cultuur te bepalen. Natuurlijk zijn we allemaal transparant, klant- en resultaatgericht. Maar is dat echt zo? Wie zijn de helden en rolmodellen binnen de organisatie en wat is hun typische (voorbeeld)gedrag? Als adviseur stel ik dergelijke vragen en dat leidt vaak tot mooie gesprekken. En soms tot confronterende inzichten. Een tool als Delegation Poker bijvoorbeeld geeft heel concreet inzicht in de ruimte en het mandaat die het onderhandelingsteam krijgt. In mijn ervaring blijken de impliciete aannames die organisaties hebben over hun eigen cultuur lang niet altijd te kloppen.
Culturele compatibiliteit is één van de belangrijkste succesfactoren in een langdurige samenwerking. Inzicht in de eigen cultuur en nadenken over gewenste cultuur in de samenwerking zouden daarom een prominent onderdeel moeten zijn van de sourcing strategie. Niet om te zoeken naar partners die een kloon zijn van onszelf. Wel om alert te zijn op mogelijke verschillen om daar vervolgens concreet actie op te zetten.
Dit artikel is ook verschenen op de website van Sourcing Nederland.
Over Sourcing Nederland
Sourcing Nederland is een vereniging voor professionals die zich beroepshalve met sourcing bezighouden. Naast klanten en leveranciers gaat dat ook om adviesbureaus, juristen en freelancers. Binnen de vereniging is diepgaande kennis en ruime ervaring aanwezig op alle aspecten van (out)sourcing. Die kennis en ervaring delen we graag op onze evenementen en via onze opleidingen. We verwelkomen u graag. Lid worden kan natuurlijk ook, lees meer over het lidmaatschap, de voordelen en de kosten en meldt u direct aan.